Речник на поими

Внатрешна единица

Внатрешната единица содржи: изменувач, електромотор, вентилатор, разладен флуид-фреон и електро инсталација. При ладење, внатрешната единица има функција на испарувач. Температурата на испарување зависи од фреонот што се користи во системот (може да се движи и до -20 степени). Во неа се наоѓа испарувач – саќе, кој најчесто се компресира во форма на буквата С и под него е вентилаторот, кој го исцрпува воздухот од просторијата преку испарувачот (со тоа го лади, суши и прочистува) и го враќа назад во просторијата.

Кога клима уредот е вклучен на греење, ситуацијате е обратна. Внатрешниот испарувач има улога на кондензатор а надворешниот кондензатор делува како испарувач.

Надворешна единица

Надворешната единица се состои од компресор, испарувач или кондензатор (разменувач на топлина). Кога клима уредот работи во режим на ладење кондензаторот се загрева и топлината се ослободува со помош на вентилаторот.

Мулти сплит системи

Мулти сплит системите се состојат од една надворешна единица и повеќе внатрешни единици. Во зависност од моделот, некои користат ист компресор за сите внатрешни единици, додека други имаат по еден компресор за секоја внатрешна единица.

Компресор

Компресорот е најчувствителен, а во исто време и најскап дел во клима уредот. Се наоѓа во надворешната единица на клима уредот служи за зголемување на работниот притисок на фреонот. Во зависност од квалитетот на компресорот, зависи и работниот век на клима уредот исто така и капацитетот за ладење /греење.

Топлинска пумпа

Топлинска пумпа е името на уред што го користи својството на фреонот (гас) да се загрева како што се зголемува неговиот притисок. Технички, ефектот се постигнува кога испарувачот (внатре) и кондензаторот (надвор), ги менуваат улогите со помош на четиринасочен вентил, со што се менува протокот на фреон преку уредот.

Во таа прилика троши 1 КW електрична енергија, а дава 2-6 KW (бидејќи коефициентот на греење е COP 2-6 ), што делува невозможно, но тогаш не се грееме со електрична енергија туку со гас.

Ова се постигнува на температури над +5 степени. На +5 степени, мразот се појавува на надворешната единица и мразот започнува да се формира на испарувачот, кој делува како изолатор и се меша во размената на топлина. Проблемот се јавува со дополнително намалување на температурата, кога влажноста е висока. Ако климатизерот има функција за одмрзнување, може да се користи и на надворешна температура до -5 C, но коефициентот на греење е многу намален. Ова е причината зошто клима уредите поретко се користат за греење, но многу често и за загревање на просторијата.

Коефициент на греење

Kоефициентот на греење е параметар кој покажува колку пати поголема енергија на греење емитува клима уредот на вложена електрична енергија. На пример,ако коефициентот на греење е 3, тоа значи дека за 1kW потрошена електрична енергија добиваме 3 kW топлина.Овој параметар не е константен и зависи од надворешната температура. Предходната пресметка е за температура над 5 + степени. На пониски температури, испарувачот започнува да дејствува како изолатор и се меша во размената на топлина. Истото важи и за коефициентот на ладење. Карактеристиките на уредот може да се најдат и во енергетските перформанси. Скратените ознаки се EER за ладење и COP за греење.

Овој параметар дава предност во користење на клима уредите во преодниот период.

Инвертер клима уредите имаат поголем коефициент на штедење( COP)

Капацитетот на греење и ладење се добива така што вредноста на потрошената електрична енергија се множи со коефициентот COP или EER .

Енергетска класа

Енергетската класа претставува врска помеѓу потрошената електрична енергија и постигнато ладење или излез на топлина.

Европската унија поставува амбициозни цели за заштита на климата, што треба да се постигнат до 2020 година. За да се постигнат овие цели, производите се класифицирани во нови енергетски класи и етикети за потрошувачка на енергија.

Новите ознаки, кои се на сила на 1 јануари 2013 година, им овозможуваат на клиентите да го засноваат својот избор на уште посигурни информации – сезонската ефикасност ја покажува ефикасноста на клима уредот во текот на својата корисна сезона.

Новата енергетска етикета содржи голем број на категории, од А +++ до Д, означени со нијанси на боја од темно зелена (најголема енергетска ефикасност) до црвена (најниска енергетска ефикасност). Информациите содржани во новата етикета се: сезонски коефициент на греење (SCOP) и ладење (SEER), годишна потрошувачка на енергија и ниво на бучава.

Инвертер технологија

Со цел да се подобри работата на клима уредите при ниски температури, дојде до развој на т.н. инвертер. За разлика од класичните климатизери, каде што воздухот е издуван со полн капацитет (контрола на вклучување / исклучување) дури и кога температурата е малку над или малку под поставената точка, технологијата на инверторот има неколку степени (нивоа) на излезна моќност (брзина на компресорот). Како што се приближува до поставената температура, тој го намалува притисокот, односно моќноста на греењето. Брзината на компресорот и надворешниот вентилатор се менува електронски (а со тоа се прилагодува на дадените услови), така што надворешната единица се забавува во споредба со горенаведените карактеристики. Така, континуирано се издувува потребната количина на воздух, температурните отстапувања се помали и достигнуваат до 30% поекономично работење, помалку оптоварување на електричната инсталација со постојано вклучување и исклучување на компресорот, и далеку подобро работење во зимски услови.

Резултатот е намалена потрошувачка на енергија, подолг век на траење на производот и намалени трошоци за одржување и поправка.

• on/off-регулација
• инвертерска регулација

Одмрзнување

Кога клима уредот се користи за греење доаѓа до замрзнување на цевките на надворешната единица, на температури под нулата. На ниски температури, влажноста на воздухот станува поголема, компресорот се оптеретува и се намалува ефектот на греење. Решение на овој проблем е функцијата одмрзнување. Реверзибилниот вентил на компресорот е вклучен и климатизерот накратко влегува во режим на ладење (тогаш тоа не дува ладен воздух во просторијата, туку само топол воздух надвор за да ги одмрзне цевките – defrost).

Постојат повеќе реализации на функцијата за одмрзнување:

– временски (кај постарите модели)
– мерење на температурата со сензор и вклучување по потреба

Вакумирање

Вакумирањето значи извлекување на воздухот од инсталацијата пред да се ослободи фреонот во системот. Со вакумирањето може исто така да се проверат сите приклучоци на цевките во системот пред да се пушти фреонот во системот. Ако случајно во системот постои воздух или поточно влага, климатизерот ќе работи помалку ефикасно, а исто така може да го намали работниот век на компресорот. Затоа задолжително треба да се изврши овој процес, кој е неопходен при монтирање на клима уредот.

Вакумирање може да се направи со конвенционален компресор или специјален компресор за оваа намена. Компресорот е поврзан со црево со вентилот за полнење на фреон – контролен вентил (на надворешната единица), но препорачливо е да користите мерач на притисок за да го контролирате притисокот во цевките.

За новите типови на фреон пожелно е пумпата да биде двостепена, бидејќи молекулите им се помали од старите типови на фреон.

BTU – Британска термална единица

Британска термална единица – количина на енергија потребна за да се донесе температурата до 1 lb. (= 1 фунта = 453,6 грама) ја зголемуваат водата за 1 ° F.

Btu / h: разменета енергија за еден час 1 Btu / h = 0,293071 W (или 1W околу 3,41 BTU / час), овој параметар го означува капацитетот за ладење и греење на уредот.

Тој е најзначајниот параметар на клима уредите. Кога се вели дека одредена клима е „девет“, „дванаесет“, „осумнаесет“ … мислиме дека уредот има 9000BTU, 12000BTU и 18000BTU соодветно. Овој параметар всушност ја одредува моќноста на клима уредот и на тој начин одредуваме за колкав простор е наменет клима уредот – за ладење / загревање на одреден простор.

Фреон

Фреонот е име за повеќе видови на гасови кои најчесто се употребуваат во клима уредите како средство за ладење. Фреоните се нерастворливи во вода и навлегуваат високо во стратосферата, бидејќи тие се инертни во хемиските реакции. Поделени се спрема хемискиот состав, еколошките фактори итн.

Со децении се користат хлорофлуорокарбонати (CFC) – попознати се R-11, R-12, R-502 и хидрохлорофлуорокарбонати (HCFCs) – од кои најчест е R-22. Поради нивните не-еколошки својства, овие фреони се отфрлаат.

Сега најзастапени фреони се R407c и R410A кои се еколошки.

Фреон R-22 Фреон 22 или R-22 (Хлордифлуорометан) на хемиската ознака CHClF2 е сличен на R-12 гасот, но има водороден атом наместо еден атом на хлор. Се користи во домашни и комерцијални системи и е прва соодветна замена за R-12, бидејќи ефектот на обвивка е само 10% од влијанието на R-12. И тој полека се исфрла од употреба заради неговите карактеристики и негативно влијание на животната средина.

Фреон R-134a 1,1,1,2-Тетрафлуороетан, или R-134a (Genetron 134a, Freon 134a или HFC-134a), хемиски назначен како CH2FCF3, е халоалкански средство за ладење што не влијае на озонскиот слој како претходните две. Тоа е замена за R-12, но исто така и за неговиот не-еколошки наследник R-22 и од 1990 година се повеќе се користи за ладење. Се користи во сите системи каде што се користеше R-22, системи за климатизација на автомобили, но исто така е стандарден и во мобилните климатизери. R-134a припаѓа на групата Халоалкани кои немаат хлор во нивниот состав, хлорот е целосно заменет со атоми на водород. Поради малата големина на молекулата, таа има тенденција да протекува на порозни споеви на цевки. За последните 10 години, концентрацијата на R-134а значително се зголеми во атмосферата на Земјата, со предвидувања дека ќе продолжи да се зголемува. Иако нема влијание врз уништувањето на озонскиот слој, тој има значително влијание врз глобалното затоплување, како и на појавата на кисели дождови. Иако станува збор за еколошки гас, во последно време, Р-134а исто така е заменет со фреон што нема негативно влијание врз животната средина – Р-744 или обичен јаглерод диоксид и изобутан Р-600а. Изобутанците бараат потполно различна опрема за сервисирање.

Фреонот R-407 спаѓа во групата на HFC гасови како и R -134а. Овој гас се користи кај уредите каде R -22( R -22 можи да се вметни во системи кои се предвидени за R -407, но обратно не можи, бидејќи маслото во компресорот не е од ист состав). Има слични перформанси како R -22, само што спаѓа во еколошки гасови. Овој гас не можи да се дополнува и затоа редовниот сервис е поскап.

Фреонот R -410 спаѓа во групата HFC гасови како и R -134. Поседува поголем капацитет на ладење и работи на доста поголем притисок од R- 22 (дури до 60 бари и затоа не треба да се користат танки цевки). За уредот да работи добро потребно е да има вакум во системот бидејќи влагата со овој фреон се врзува и до 100% повеќе отколку со R-22 фреонот. Системот можи нормално да се надополнува.

R -600 е најновата генерација на гас за ладење на единиците и е исклучително експлозивна и во овие инсталации нема заварување, но се користат специјални алатки за приклучување…

R-600a изобутан ја има формулата C4H10. Иако е запалив и експлозивен, системот за ладење се полни со многу мала количина изобутан R-600a, што е повеќе еколошки, дури и од R-134a.

Р-610 за домашни уреди. За разлика од нас, Европската Унија инсистира исклучиво на клима уреди, што користат еколошки фреон.